Voedselveiligheidsnormen voor voedingsmiddelenfabrikanten richten zich vaak specifiek op omgevingshygiëne, inclusief de hygiëne van wanden en plafonds. Opvallend is dat, los van de specifieke standaard, er gekozen lijkt te worden voor “gladde wandafwerking” – bijvoorbeeld in de vorm van sandwichpanelen.
Hier is het opvallende aan deze keuze: zelfs een glad oppervlak kan vatbaar zijn voor bacteriële contaminatie, hoewel het risico meestal lager is dan bij ruwe of poreuze oppervlakken, gebeurt dit toch. Vaak is dit onzichtbaar voor het blote oog. Het gaat dan om “microdamages”. Dat zijn microscopische krasjes of beschadigingen, waarin bacteriën zich kunnen nestelen en vermenigvuldigen. Deze microdamages kunnen daarnaast ook vocht en voedingsstoffen vasthouden, wat ideale omstandigheden creëert voor schimmelgroei. Regelmatige slijtage door gebruik van apparatuur, schoonmaakprocedures, of mechanische schade kan microdamages veroorzaken die moeilijk te detecteren zijn maar wel schimmelgroei of bacterie-verontreiniging faciliteren.
HACCP en Microdamages
De meeste klassieke is de HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points). HACCP richt zich op het identificeren en beheersen van potentiële gevaren in alle fasen van de voedselproductie. Dit omvat ook de omgevingshygiëne, waarbij schone en goed onderhouden wanden en plafonds cruciaal zijn om besmetting te voorkomen. Hoewel HACCP niet specifiek de term “microdamages” gebruikt, omvat het systeem wel de identificatie en beheersing van alle potentiële gevaren voor voedselveiligheid, waaronder microdamages die kunnen leiden tot microbiële besmetting. Door een uitgebreide gevarenanalyse uit te voeren en passende beheersmaatregelen te implementeren, kunnen voedselproductiefaciliteiten de risico’s die gepaard gaan met microdamages effectief beheren en de voedselveiligheid waarborgen. Een van de acties is de toepassing van beschermende coatings. Antimicrobiële coatings zoals die van Inducoat kunnen helpen om oppervlakken te beschermen en de groei van micro-organismen te beperken, zelfs als er kleine beschadigingen optreden.
BRC en Microdamages
Tegenwoordig lijkt de BRC Global Standard for Food Safety echter nog meer in het oog te springen. De BRC-norm benadrukt het belang van hygiënezones binnen de productieomgeving. BRC stelt ook structurele en specifieke eisen voor de constructie en het onderhoud van wanden en plafonds. In Clause 4.4 legt BRC een verband met Microdamages. In die Clause wordt “Onderhoud van de Fabric” benoemt: De standaard vereist dat alle gebouwen en faciliteiten in goede staat worden gehouden om besmetting te voorkomen. Dit omvat de controle op en reparatie van schade aan muren, vloeren, en plafonds. Het gebruik van duurzame, gladde, niet-absorberende materialen die gemakkelijk te reinigen zijn, wordt aanbevolen. BRC accepteert daarbij dat de toepassing van anti-microbiële coatings waarde kunnen toevoegen: overweeg het aanbrengen van antimicrobiële coatings om de groei van micro-organismen te beperken. Ook op voor het oog gladde oppervlakken dus.
ISO 22.000 en Microdamages
Architecten kijken altijd naar de ISO 22000 (Food Safety Management Systems). Zij werken volgens hygiënische ontwerpprincipes. Zo vereist ISO 22000 dat faciliteiten worden ontworpen en onderhouden volgens hygiënische principes. Dit omvat de oppervlakken van wanden en plafonds, die glad, niet-absorberend en gemakkelijk schoon te maken moeten zijn. Ook deze groep is zich steeds meer bewust van de impact van microdamages op de integriteit en hygiëne van voedselproductiefaciliteiten. Steeds meer architecten kiezen daarom voor oppervlakken die zijn behandeld met antimicrobiële coatings om de groei van bacteriën en schimmels te voorkomen, zelfs bij kleine beschadigingen.
IFS (International Featured Standards) Food en Microdamages
Ook de IFS Food standaard stelt eisen aan de bouw en inrichting van productiefaciliteiten, inclusief wanden en plafonds, om ervoor te zorgen dat ze geen bron van besmetting zijn. Hoewel de norm niet expliciet de term “microdamages” gebruikt, houdt ze rekening met de integriteit en hygiëne van de infrastructuur in voedselverwerkingsfaciliteiten, waarbij microdamages indirect worden aangepakt.
Bouwkundige Specificaties vinden we in Clause 4.1. Deze richtlijnen helpen om problemen met microdamages te voorkomen door het bevorderen van goede onderhouds- en bouwpraktijken. Ontwerpen moeten zodanig zijn dat ze geen risico’s voor voedselveiligheid vormen, inclusief schade aan oppervlakken. Net als bij de voorgaande veiligheidsnormen, wordt de toepassing van anti-microbiele coatings, ook op gladde oppervlakken, daarmee gesteund.
FDA Food Code (VS) en Microdamages
De FDA Food Code in de VS heeft, net als de Europese normen, een sectie gericht op Bouwkundige Ontwerpen en Onderhoud (Sectie 4-1). Er wordt van voedselbedrijven verwacht dat ze hun faciliteiten in goede staat houden. Dit omvat het tijdig repareren van beschadigde oppervlakken die microdamages kunnen vertonen. De norm specificeert dat schade zoals scheuren en krassen op wanden, vloeren, en plafonds moet worden gerepareerd om te zorgen voor een hygiënische omgeving. Echter, hier lijkt de aandacht vooral naar “voedselcontact” uit te gaan.
GMP (Good Manufacturing Practices) en Microdamages
GMP-regels leggen de nadruk op de hygiëne van de gehele faciliteit, inclusief wanden en plafonds. Deze moeten worden ontworpen en onderhouden om contaminatie te voorkomen. Hoewel GMP-richtlijnen niet specifiek microdamages benoemen, worden de principes van goed onderhoud, reiniging en preventie van contaminatie wel toegepast om dergelijke problemen te beheren. Door het volgen van GMP-voorschriften en het implementeren van effectieve onderhouds- en inspectieprogramma’s kunnen voedselproductiefaciliteiten de risico’s van microdamages minimaliseren en de voedselveiligheid waarborgen. Opvallend is dat kwaliteitsmanagers die GMP als uitgangspunt nemen, in onze ervaring direct ook kiezen voor antimicrobiele coatings – als extra rugdekking.
Implementatie van voedselveiligheidsnormen en antimicrobiële coatings?
Alle normen wijzen op het gebruik van geschikte materialen, inspecties en reiniging. Dat is logisch. Maar er spelen nieuwe inzichten, die vooral microdamages (h)erkennen. De toepassing van beschermende coatings wordt om die reden steeds meer toegepast; ook op sandwichpanelen en zelfs op roest-vast staal. Antimicrobiële coatings zoals die van Inducoat kunnen helpen om oppervlakken te beschermen en de groei van micro-organismen te beperken, juist als er micro-damages optreden. Deze coatings kunnen daarom een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van voedselveiligheidscertificaten voor voedingsmiddelenfabrikanten.
Dat komt primair door de antimicrobiële eigenschappen. Inducoat-coatings zijn ontworpen om de groei van schimmels en bacteriën te voorkomen. Dit is cruciaal in voedselverwerkingsomgevingen waar de aanwezigheid van dergelijke micro-organismen een risico kan vormen voor voedselbesmetting. Coatings van Inducoat kunnen oppervlakken creëren die nog gemakkelijker te reinigen zijn en nog minder vatbaar zijn voor het vasthouden van vuil en micro-organismen.
Leuke bijvangst: Door het gebruik van antimicrobiële coatings kan de noodzaak voor zware chemische reinigingsmiddelen worden verminderd, wat zowel kostenbesparend als milieuvriendelijk is.
Door te investeren in hoogwaardige coatings kan een voedingsmiddelenfabrikant op de lange termijn kosten besparen door minder vaak schoonmaak- en onderhoudsinterventies nodig te hebben.
Inducoat kan voedingsmiddelenfabrikanten helpen bij het verkrijgen en behouden van voedselveiligheidscertificaten door het bieden van antimicrobiële coatings die de hygiëne en veiligheid in productieomgevingen verbeteren. Door het verminderen van de aanwezigheid van schimmels en bacteriën, het vergemakkelijken van reinigingsprocessen, en het ondersteunen van compliance met voedselveiligheidsnormen, dragen Inducoat-coatings bij aan een veiligere en efficiëntere voedselproductie.
